Son vakitlerde beyin kanaması hadiselerinin arttığını belirten uzmanlar beyin kanamasının en sık sebebinin travma olduğunu söylüyor. Travma olmaksızın gelişen spontan beyin kanamaları görülebileceğini de belirten Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Emre Ünal spontan beyin kanamalarının tansiyon yüksekliği ve damar yapısının bozuk olmasından kaynaklandığına dikkat çekiyor. Sıcak havalarda daha sık beyin kanaması görüldüğüne dair delil olmadığını vurgulayan Ünal, protein yerine karbonhidrat yüklü beslenmenin ise beyin kanaması riskini arttıran sebepler ortasında olduğunu tabir ediyor. Ünal, korunmak için denetimsiz kan sulandırıcı kullanılmaması ve sağlıklı bir ömür stili belirlenmesi gerektiğinin altını çiziyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Emre Ünal, beyin kanaması nedenleri ve korunma yolları hakkında açıklamalarda bulundu.
Beyin kanamalarının birincil nedeni travma
Son zamanlarda beyin kanaması haberlerinin arttığını belirten Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Emre Ünal, “Bu durum, akıllara birçok soruyu getiriyor. Sanki insanların beyin kanaması geçirme ihtimali mi arttı? Beyin kanaması geçiren insan sayısında artış mı var? Yoksa beyin kanaması geçiren insan sayısı tıpkı ancak haber kaynakları arttığı için daha mı fazla gündeme geliyor? Bu sorulara karşılık vermeden evvel, beyin kanaması sebeplerini anlatmak gerekir ki, karşılıkları daha açık hale gelsin. Beyin kanamasının en sık sebebi, travmadır. Yani düşme, trafik kazası üzere sebeplere bağlı olur. Lakin bir de travma olmaksızın gelişen beyin kanamaları var. Bunlara spontan beyin kanamaları denir. Spontan beyin kanamalarının en sık sebebi tansiyon yüksekliği ve damar yapısının bozuk olmasıdır. Damar yapısını bozan sebepler ortasında makûs beslenme, kilo fazlalığı, sigara kullanımı, şeker hastalığı üzere kronik hastalıklar vardır. Tabi yaş ilerledikçe, damar yapısının bozulma ihtimali arttığı için, ileri yaşı da beyin kanaması sebepleri ortasında sayabiliriz.” dedi.
Az protein fazla karbonhidrat beyin kanaması riskini arttırıyor
Ülkemizdeki nüfus artışı ve yaşlı nüfusun artmasına bağlı olarak daha fazla beşerde beyin kanaması görülmesinin aslında doğal bir sonuç olduğuna dikkat çeken Ünal, “Bunun yanında tıp teknolojisi ve görüntüleme teknikleri ilerledi. Evvelce vefat eden insanların vefat sebepleri bulunamazken, artık teşhis konulabiliyor ve hatta vaktinde müdahale ile beşerler kurtarılabiliyor. Bunların dışında, besinlerin yetiştirilme tekniklerinin değişmesi, daha fazla nüfusa yetmesi için besin üretiminde çeşitli ilaçların ve katkı unsurlarının kullanımının artması, ekonomik sebeplere bağlı proteinden az, karbonhidrattan daha fazla beslenmenin ön plana çıkması, beyin kanaması arttıran sebepler ortasında. 2017 yılında yapılan bir araştırmaya nazaran, sosyoekonomik düzeyi düşük ülkelerde beyin kanaması geçiren insan sayısının daha fazla olması da, bu bilgiyi dayanaklar nitelikte.” biçiminde konuştu.
Sıcak havalarda daha sık görüldüğüne dair ispat yok
Travma haricinde gelişen, yani spontan beyin kanamalarının hava sıcaklıklarıyla bağının belirlenebilmesi için dünyada çeşitli çalışmalar yapıldığını belirten Ünal, “Türkiye’de yapılan çeşitli çalışmalarda, sonbahar aylarında daha fazla beyin kanaması olduğu gösterilmiştir. 2021 yılında Almanya’da, 800 hasta üzerine yapılan çalışmada ise, hava şartlarının beyin kanaması ile bir alakası gösterilmemiştir. Özetle, bilhassa sıcak havalarda daha sık beyin kanaması olduğu kanıtlanmış bir durum değil.” açıklamasını yaptı.
Doktor denetiminde olmayan kan sulandırıcı kullanımı, beyin kanaması ihtimalini arttırır
Yüksek tansiyon ve şeker hastalığı üzere meseleler yahut sigara kullanımı üzere alışkanlıkların tüm beden damar yapısını bozduğu üzere, beyin damar yapısını da bozduğunun altını çizen Op. Dr. Emre Ünal, “Yapısı bozulan damarın çeperinde hasarlanmalar ve zayıflamalar olur. Keder, sevinç, öfke üzere tansiyonu anlık yükselten doğal durumlar bu zayıflamış olan çeperde yırtılmalara sebep olabilir. Bu yırtıklardan, damar dışına çıkan kan, beyin dokusu içerisine dağılarak beyin kanamasına yol açar. Bu üslup hastalıklarda, kimi durumlarda kan sulandırıcı ilaçlar kullanmak gerekir. Kan sulandırıcı kullanmak da, beyin kanaması ihtimalini arttıran bir ögedir. Bu sebeple tabip bilhassa önermediği sürece, rutin olarak aspirin üzere kan sulandırıcı ilaçlar kullanmak tehlikelidir. Gerçekten, bilinen bir hastalık olmadan rutin kan sulandırıcı kullanmanın kalp krizine karşı hami olmadığı ispatlanmıştır.” ikazlarında bulundu.
Sigara kullanmamak en değerli korunma adımı
Beyin kanamasından korunmanın yollarının, sağlıklı ömür için gerekli olan genel kuralları içerdiğini vurgulayan Ünal, “Sigara içmemek bunların başında gelir. Sigara, yalnızca akciğeri etkileyen bir alışkanlık üzere algılansa da, tüm beden üzerinde ki olumsuz tesirleri sayısız bilimsel çalışmada ispatlanmıştır. Bunun dışında nizamlı idman yapmak, tüm damar sistemini olumlu istikamette takviyeler, yıpranma ihtimalini azaltır. Haftanın 4 günü, yalnızca tempolu 30 dakika yürüyüş yapmak bile bunun için kafidir. Tertipli spor ile birlikte istikrarlı ve sağlıklı beslenme, şekerli besinlerden uzak durmak beyin kanaması ihtimalini bariz seviyede azaltan başka ögelerdir.” dedi.
Travma harici oluşan beyin kanamalarının, çocuklarda çok az görüldüğünü lisana getiren Ünal, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Yeni doğan bebeklerde, erken doğum, beyin kanaması ihtimalini arttırır. Bunun dışında, çocuklarda daha ileri yaşta görülen beyin kanamalarında, altta yatan bir hastalık olup olmadığını, beyin tümörü yahut beyin damar yumağı üzere hastalıkları kesinlikle araştırmak gerekir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
