Tüm dünyada yaygın bir sorun olan, çocukların kendi yaşlarındaki diğer çocuklara duygusal ve fizikî şiddet uygulaması olarak tanımlanan akran zorbalığı, bazen de sıhhatle ilgili sıkıntılarda kendini gösterebiliyor! Çocukların, karşısındaki akranının sıhhat sıkıntısından kah habersiz kah haberdar olup tekrar de onunla alay etme ya da onu eleştirme ve güç duruma sokmaya yönelik davranışları birçok hastalıkta tedavi imkanını önemli biçimde olumsuz etkileyebiliyor! O sıhhat sıkıntılarından biri de; Skolyoz!
Günümüzde her 100 çocuktan 3’ünün karşılaştığı, omurganın sağa ya da sola eğrilmesi olarak tanımlanan skolyozda, kıymetli bir tedavi prosedürü olan korse kullanımına sıcak bakılmamasında akran zorbalığı büyük rol oynuyor! Yapılan araştırmalara nazaran; nizamlı korse kullanımı ameliyat zorunluluğunu yarı yarıya azaltabiliyor fakat gerek korse kullanımındaki düşünceler gerekse hakikat sanılan birtakım yanlış bilgiler tedavi bahtını engelleyebiliyor. Acıbadem Maslak Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanları Prof. Dr. Ahmet Alanay ve Doç. Dr. Çağlar Yılgör, Haziran-Skolyoz Farkındalık Ayı kapsamında yaptıkları açıklamada; skolyoz tedavisinde yanlışsız sanılan ve bu nedenle tedavi bahtını azaltan 7 yanlış bilgiyi anlattı, değerli ikazlar ve tekliflerde bulundu.
Skolyozda korse tedavisi işe yaramaz: YANLIŞ
DOĞRUSU: Doğru ve nizamlı kullanılan skolyoz korsesi tedavide muvaffakiyet talihini artırıyor! Korse tedavisinin genel olarak büyüme potansiyeli olan çocuklarda uygulandığını, muvaffakiyet talihinin 20 ile 40 derece ortasındaki eğriliklerde daha yüksek olduğunu belirten Doç. Dr. Çağlar Yılgör bu sayede ameliyata gidiş zorunluluğunun yüzde 50 üzere önemli bir oranda azalabildiğini söylüyor. Doç. Dr. Çağlar Yılgör “Skolyoz tedavisinde en eski tekniklerden biri olan korse tedavisi tam bir düzgünleşme sağlamasa da çocuğun ameliyata uygun yaşa gelene kadar vakit kazanmasına yardımcı olur. Daha az sıklıkla da olsa, eğriliklerde düzgünleşme tarafında azalma da görülebilmektedir. Şahsa özel üretilen ve hekiminiz tarafından denetim edilen korselerle daha güzel sonuçlara ulaşmak mümkün olmaktadır” diyor.
Füzyon ameliyatı olmadan düzelme mümkün değildir: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Skolyozun erken teşhis edilmesi ve tedaviye erken başlanması durumunda ameliyat dışı tedavilerle de eğriliklerin denetim altına alınmasının mümkün olduğunu belirten Prof. Dr. Ahmet Alanay “Örneğin; nizamlı korse kullanımıyla birlikte skolyoza mahsus fizik tedavi idmanları yapılması en son bir tedavi sistemi olabilir. Ayrıyeten yanlışsız hastaya hakikat vakitte yapılan bant ile gerdirme tekniği üzere füzyonsuz omurga cerrahisi usulleri son yıllarda giderek yaygınlaşıyor. Bu sayede hareket kısıtlılığı olmadan büyüme devam edebiliyor. Büyümesi tamamlanan gençlerde ise füzyon (sabitleme) tekniğiyle hareket büsbütün yok edilmeden tedavi mümkün olabiliyor” diyor.
Korseyi fırsat buldukça takmak kafidir: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Başarıyla uygulanan bir korse tedavisinin mükafaatının büyük olacağını belirten Doç. Dr. Çağlar Yılgör, “Bu nedenle korsenin en tesirli, en rahat hale getirilmesi ve çocuğun kolay kullanabileceği halde hazırlanması değerlidir. Yapılan çalışmalar; başarılı olan korselerin kullanım mühletleri incelendiğinde, günlük kullanım saati ortalama 6 saat ve altı olanlarda tedavi muvaffakiyetinin yüzde 40’larda kaldığını ve eğrilik ilerlemesinin hiç korse kullanmayanlarla benzerlik gösterdiğini ortaya koymaktadır. Günlük korse kullanım ortalaması 6 ile 13 saate ortasında olduğunda muvaffakiyet ihtimali yüzde 70’lere yükseliyor. Korsenin günde ortalama 19-21 saat kullanımı durumunda ise muvaffakiyet ihtimali yüzde 90’lara ve üzerine ulaşıyor” diyor.
Sadece yüzme ya da spor yaparak eğrilik düzelebilir: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Düzenli spor yapmanın duruş kaslarını güçlendirdiği ve omurga sıhhati için yararlı olduğu biliniyor; ancak korse takmayan ve skolyoza has fizik tedavi antrenmanları yapmayan şahıslarda sırf nizamlı spor yapmanın skolyozun tedavisinde tesirli olduğuna dair kâfi delil bulunmuyor. Buna rağmen; bilhassa nizamlı ve hakikat korse kullanımıyla birlikte yapılan skolyoza has fizik tedavi idmanlarının yanı sıra tertipli olarak spor yapılmasına yönelik bilimsel bilgiler de bulunduğunu söyleyen Prof. Dr. Ahmet Alanay “Büyüme çağında olan 500’ün üzerinde skolyozlu bireyde yapılan yeni bir çalışma, spor yapmamanın eğrilik ilerleme riskini 1.6 kat, tedavinin başarısızlıkla sonuçlanma riskini ise 1.8 kat artırdığını göstermiştir” diye konuşuyor.
Herhangi bir korse de olsa olur: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Skolyoz tedavisinde kullanılacak korsenin kesinlikle doktorun kararına nazaran alınıp uygulanması gerekiyor. Piyasada ‘skolyoz korsesi’ yahut ‘düzeltici korse’ diye bilinen birçok korse bulunuyor fakat doktor denetimi ve önerisi dışında kullanılan korseler makûs sonuçlar doğurabiliyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Çağlar Yılgör korse seçimiyle ilgili baş karışıklığı yaşanabildiğini belirterek şöyle konuşuyor: “Önemli olan eğriliği en aktif halde düzeltebilecek bir korse kullanımıdır. Hekiminiz korse seçiminde eğriliğin formuna ve yerleşme yerine nazaran karar verecektir. Korsenin tipi kıymetli olmakla birlikte, çocuk açısından kullanımı rahat olan, görsel olarak elbisenin altından belirli olmayan ve çocuğun kolay kabulleneceği bir korse olması da değerlidir.”
“Korse kararını bizim almamız değerli, çocuğa sormaya gerek yok”: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Korse kullanımının tesirli olabilmesi için en kıymetli kriterin aile, çocuk, hekim, fizyoterapist ve ortotistin (korsecinin) grup çalışması içinde yer alması olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Çağlar Yılgör “Korse kararı ailenin takviyesi altında çocuğun iştirakiyle verilmelidir. Korse kullanımı çocuk açısından zahmetli, sıkıntı, sabır ve emek gerektiren bir prosedür olduğundan çocuğa çok âlâ anlatılmalı ve korse kullanımının sağlayacağı yararlardan bahsedilmelidir. Tabip korsenin gerekliliğine ve uygunluğuna karar verdiği taktirde, aile ve çocuk korse fikrini benimsemeli ve ortotist de sanatını ortaya koymalıdır. Korse hazırlandıktan sonra ortotist ve aile doktora gitmeli ve skolyoz merkezinde korse, tabip tarafından denetlenmeli, çekilecek grafilerle korsenin bası noktalarının uygunluğu ve bası yastıkçıklarının kalınlığı denetlenmelidir. Korse teslim alındıktan sonra da skolyoza mahsus fizyoterapi antrenmanları devam ederken fizyoterapist tedavinin seyrini izleyecek ve gerekli durumlarda korse içi idmanlar verecektir” diye konuşuyor.
Ameliyat büyümesini pürüzler: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Skolyoz teşhisi konulmasından itibaren vakit kaybetmeden tedaviye başlanmasının çok kıymetli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Ahmet Alanay, aksi taktirde omurga eğriliklerinin ilerleyerek sorunun çok daha karışık bir hal alabileceğini söylüyor. Bilhassa son yıllarda ülkemizde de teknoloji ve tıptaki süratli gelişmeler ve tabiplerin deneyimleri sayesinde 1-1.5 yaşındaki bebeklerde dahi başarılı ameliyat sayesinde tam düzelme sağlanabildiğini belirten Prof. Dr. Ahmet Alanay “Skolyoz takip ve tedavisinde en sık kullanılan 4 prosedür denetimli müşahede, skolyoza has fizik tedavi idmanları, korse ve ameliyat olarak karşımıza çıkmaktadır. Her tedavi her yaşta uygulanabilir. Muvaffakiyetin anahtarı ise çok tedavi yahut az tedaviden kaçınarak şahsa mahsus olarak başlanan, takip datalarına nazaran her denetimde düzenlenen ve büyüme boyunca sürdürülen uygun ölçüde tedavinin hekim, fizyoterapist ve ortotist işbirliğiyle uygulanmasıdır” diyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı